توضیحات
خیار ، یکی از پر مصرف ترین محصولات جالیزی در بین انبوه محصولات قدیمی و جدید ارائه شده به بازار است که به لحاظ اهمیت آن در سفره مردم ، در طول تمام ماههای سال چه در گلخانه و چه در فضای باز تولید و برای استفاده به صورت تازه خوری و فرآوری در صنعتی همچون صنعت تولید خیار شور مورد استفاده قرار گرفته و از اهمیت خاصی برخوردار است .
همانطور که در بالا نیز اشاره شد ، بذر خیار درسا از جمله بهترین بذور هیبرید (پر تولید) و دو منظوره (گلخانه ای – فضای باز) کمپانی برگمن آلمان است که به سبب داشتن محصولی به شکل کپسولی کشیده و به رنگ سبز تیره ، دارای شیارهای واضح در سطح میوه ، پوستی شفاف و گوشتی ترد و لطیف دارای طرفداران پر و پا قرصی چه از طیف تولیدکنندگان محصولات گلخانه ای و چه کشاورزان تولید کننده خیار در فضای آزاد می باشد .
ویژگی های بذر خیار درسا :
بذر خیار درسا همانطور که در بالا نیز اشاره شد از دسته بذور هیبرید بسیار با کیفیت هم از جهت حجم تولید و هم از باب کیفیت و ماندگاری آن است . ناگفته پیداست که این ویژگی ها زمانی از اعتبار لازم برخوردار است که سیستم گیاهی و محصول تولیدی ضمن برخورداری لازم از توان سازگاری بالا با اقلیم و شرایط محیطی مناطق و محیط مورد نظر ، نسبت به آفات ،امراض و تنش های دمای و … منطقه و محیط کشت از مقاومت مناسبی برخوردار باشد .بذر خیار درسا ضمن برخورداری از توان تولید کیفی و کمی بالا ،دارای مقاومت مناسب به آفات و امراض رایج دارای هصوصیات ممتازی است که تلاش شده در جدول زیر به آنها اشاره شود .
شرایط مورد نیاز | ویژگی های بذر خیار درسا |
شکل و فرم میوه | سیلندری کشیده |
ویژگی گوشت میوه | ترد و سفت |
خصوصیات پوست میوه | سبز تیره ،شیار دار صاف |
دوره رسیدگی | زود رس |
پوشش برگی | پهن و پوشاننده |
نوع ساقه | قوی و محافظت کننده |
فرم ریشه | عمیق و گسترده |
تحمل به تنش خشکی و گرما | مناسب |
مقاومت به موزائیک خیار | بسیار خوب |
مقاومت به آنتراکنوز | بسیار خوب |
مقاومت گیاهچه بذر خیار درسا به بیماری ها و امراض رایج :
گیاه خیار فارغ از نوع و رقم آن ، چه در گلخانه و چه در فضای باز، مستعد ابتلا به آفات ، بیماریها و تنش هایی مختلفی است که میتوانند به طور جدی به کیفیت و کمیت محصول آسیب جدی برسانند ، لیکن بعضی از بذور تولید شده تحت فناوری های زیستی همچون بذر خیار درسا می توانند نسبت به اخلاف خود مقاومت و تحمل مناسب تری از خود نشان داده و خسارتهای اقتصادی را به حداقل کاهش داده و از طرف دیگر مصرف سموم دفع آفات نباتی را تا حد قابل قبول و استاندارد کاهش دهند ، در اینجا به رایجترین این آفات و بیماریها اشاره میکنیم.
ویروس موزائیک خیار (CMV) :
بیماری موزائیک خیار (Cucumber Mosaic Virus یا CMV) یکی از شایعترین و مخربترین بیماریهای ویروسی در گیاهان، به ویژه خیار و سایر سبزیجات و گیاهان زینتی است. این بیماری نه تنها بر روی خیار بلکه بر روی بیش از ۱۲۰۰ گونه گیاهی دیگر نیز تأثیر میگذارد. عامل این بیماری، ویروسی به نام Cucumber Mosaic Virus (CMV) است که به گروه ویروسهای Cucumovirus تعلق دارد. این ویروس بسیار کوچک و دارای ساختار RNA است. این بیماری ویروسی باعث ایجاد لکههای موزائیکی (ناهمگون) روی برگها، بدشکلی میوهها و کاهش عملکرد میشود .
آنتراکنوز :
این بیماری باعث ایجاد لکههای فرورفته و قهوهای رنگ روی برگها، ساقهها و میوهها میشود. در شرایط رطوبت بالا، این لکهها ممکن است گسترش پیدا کنند و باعث پوسیدگی میوه شوند. بیماری موزائیک خیار (Cucumber Mosaic Virus یا CMV) یک بیماری ویروسی بسیار شایع و مخرب در بین گیاهان، به ویژه خیار و سایر گیاهان خانواده کدوئیان (مانند کدو، هندوانه و طالبی) است. این بیماری نه تنها بر روی محصولات کشاورزی بلکه بر روی طیف وسیعی از گیاهان زینتی و علفهای هرز نیز تأثیر میگذارد.
علائم این بیماری بسته به نوع گیاه، شرایط محیطی و سویه ویروس میتواند متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
- موزائیک برگ: مشخصترین علامت این بیماری، ایجاد الگوهای موزائیکی (ناهمگون) از رنگ سبز روشن و تیره روی برگها است. این الگوها به صورت لکههای نامنظم یا خطوط و رگههایی روی برگ ظاهر میشوند.
- پیچیدگی و بدشکلی برگها: برگهای آلوده ممکن است پیچیده، چروکیده، باریک یا فنجانی شکل شوند.
- کاهش رشد: گیاهان آلوده معمولاً رشد کمتری نسبت به گیاهان سالم دارند و ممکن است کوتوله بمانند.
- بدشکلی میوهها: میوهها ممکن است بدشکل، کوچک، خمیده یا دارای برجستگی و فرورفتگی باشند. همچنین ممکن است لکههای رنگی روی میوه دیده شود.
- کاهش عملکرد و کیفیت محصول: این بیماری باعث کاهش شدید عملکرد و کیفیت محصول میشود و میوهها ممکن است طعم نامطلوبی پیدا کنند.
پژمردگی فوزاریومی:
پژمردگی فوزاریومی خیار (Fusarium wilt of cucumber) یک بیماری قارچی بسیار جدی و مخرب است که توسط گونههای خاصی از قارچ Fusarium oxysporum ایجاد میشود. این بیماری میتواند خسارات قابل توجهی به مزارع خیار، به ویژه در کشتهای گلخانهای، وارد کند. عامل این بیماری، قارچ Fusarium oxysporum f. sp. cucumerinum است. این قارچ خاکزاد است، به این معنی که در خاک زندگی میکند و میتواند برای مدت طولانی در آنجا زنده بماند.
علائم بیماری پژمردگی فوزاریومی :
علائم پژمردگی فوزاریومی خیار میتواند در مراحل مختلف رشد گیاه ظاهر شود، اما معمولاً پس از تشکیل چند برگ واقعی یا در زمان گلدهی و میوهدهی بیشتر مشهود است. علائم اصلی عبارتند از:
- پژمردگی: اولین و بارزترین علامت، پژمردگی برگها و ساقهها است. این پژمردگی معمولاً از برگهای پایینی شروع شده و به تدریج به سمت بالا گسترش مییابد. در ابتدا، پژمردگی ممکن است فقط در طول روز و در هوای گرم دیده شود و در شب بهبود یابد، اما با پیشرفت بیماری، پژمردگی دائمی میشود.
- زردی برگها: برگهای آلوده به تدریج زرد میشوند. این زردی معمولاً از حاشیه برگها شروع شده و به سمت داخل گسترش مییابد.
- قهوهای شدن آوندها: با برش عرضی ساقه یا ریشه گیاه آلوده، میتوان تغییر رنگ آوندها (بافتهای انتقال آب و مواد غذایی) به رنگ قهوهای را مشاهده کرد. این تغییر رنگ به دلیل رشد قارچ در داخل آوندها و اختلال در انتقال آب و مواد غذایی ایجاد میشود.
- پوسیدگی ریشه و طوقه: در برخی موارد، قارچ میتواند باعث پوسیدگی ریشه و طوقه (قسمت پایین ساقه نزدیک به سطح خاک) شود.
- کوتولگی و کاهش رشد: گیاهان آلوده معمولاً رشد کمتری نسبت به گیاهان سالم دارند و ممکن است کوتوله بمانند.
- مرگ گیاه: در نهایت، پژمردگی و زردی شدید منجر به خشک شدن و مرگ گیاه میشود.
با آنچه در بالا اشاره شد بذر خیار درسا با مقاومت مناسبی که نسبت به این بیماری های خطرناک و تهدید کننده کیفیت و کمیت تولید از خود نشان میدهد از بهترین گزینه های انتخاب بذر در مناطقی است که خطر شیوع این بیماری ها برای امنیت تولید بالاست .
شرایط مناسب محیطی برای کشت بذر خیار درسا :
برای کاشت بذر خیار درسا و داشتن بهترین راندمان تولیدی شرایطی مورد نیاز است که تامین آنها برای تضمین دوره کشت ایده آل لازم و ضروری است که در جدول ذیل به بعضی از مهمترین این نکات ضروری خواهیم پرداخت .
پارامتر محیطی | شرایط ایده آل |
شوری آب | کمتر از 3500 میکروزیمنس |
شوری خاک | کمتر از 3500 میکروزیمنس |
PH آب | 6.8 - 7 |
PH خاک | 6.8 - 7 |
حداکثر دمای روز | 35 - 38 درجه سانتیگراد |
حداقل دمای شب | 18 - 20 درجه سانتیگراد |
حداقل رطوبت محیطی | 35 - 40 درصد |
حداقل ساعات نوری محیط | 6 - 8 ساعت |
بافت مناسب خاک | لومی - شنی |
شدت نور | 12000 - 20000 لوکس |
نقد و بررسی وجود ندارد.